Şevketi Bostan Otu Nedir?

Sarı çiçeklere sahip olan Şevketi Bostan Otu dikenli yapıya sahip bitki türüdür. Papatyagiller familyasına ait olan bitki, Akdeniz çayırlarında sıklıkla görülen ot türüdür. İran, Fransa ve Portekiz gibi Akdeniz ikliminin görüldüğü ülkelerde kendiliğinde yetişebiliyor.

Şifa kaynağı olarak son dönemlerde bitki sevenlerin mutfağına giren Şevketi Bostan Otu yararlanılacak bitki türleri arasındadır. Sarı çiçekleri olduğundan görüldüğü her yerde tanınan bitkiyi, rahatlıkla keşfedebilirsiniz.

Ege Bölgesinde sıklıkla tüketilen yabani bitkilerden olan Şevketibostan ya da askalivrus/askolibrus Girit mutfağında ve Girit’ten batı Anadoluya göç eden Girit Türkleri tarafından kemikli kuzu etiyle pişirilerek (şevketibostan yemeği) ya da haşlama salata (şevketibostan salatası) olarak tüketilir. Girit’in dağ köylerinde bundan farklı olarak hâlâ arapsaçıyla veya enginarla birlikte de pişirilmektedir.

Şevketi Bostan Faydaları Nelerdir?

Şevketi bostan yararları anlamında da tıp dünyası tarafından bilinen bir ottur. İlaç yapımında da kullanılan şevketi bostanı çok eskiden, daha böyle kuzu etlisi falan keşfedilmemişken, insanlar kaynatıp suyunu içerlermiş. Sağlıklı olabilmek için bu şekilde tüketilen şevketi bostanın böbreklere iyi geldiğine inanılırmış.

Ayrıca şevketi bostan otunun faydaları arasında boşaltım sistemi etkisi de vardır, halk arasında böbrek taşlarının düşürülmesine fayda sağladığı söylenir. Karaciğeri temizleyen, hücre yenileyici etkisi olan şevketi bostan kırışıkları giderici, kronik baş ağrısı, şiddetli ateş, bronşit, sarılık, adet dönemlerindeki hormon dengesizlikleri ve deri rahatsızlıkları gibi durumlarda da tercih edilir. Baş ağrısı sorunlarında sorun giderici olarak kullanılabilen Şevketi Bostan Otu, rahatlatıcı ve dinginleştirici etkilere sahiptir. Bu amaçlarla yüzyıllar boyunca kullanılmıştır.

Sindirime yardımcı olan şevketi bostan otu kabızlığı önler ve gaz problemlerini giderirken karaciğer ve safra kesesi rahatsızlıklarına da iyi gelir. Şevketi bostanın kasılma ve gevşemeye yardımcı olduğu keşfedilmiş, spazm giderici, antibakteriyel, antienflamatuar, antitümoral etkileri olduğu da tıbben kanıtlanmıştır. Şevketi Bostan Türkiye’de ruhsatlı ilaç yapımında kullanılan nadir otlardandır.

Şevketi Bostan Otu, kas gevşetebilme özelliğine sahiptir. Bu sayede genellikle kronik yorgunluğun neden olduğu sorunun ortadan kalkmasına destek verir. Vitamin ve mineraller açısından çok zengindir. Şevketi Bostan Otu mineral ve vitaminler bakımından oldukça zengindir.  Günlük ihtiyacın bir kısmını karşılamak için tüketilebiliyor. Kalsiyum, demir, magnezyum bolca bulunuyor. Bulaşma riski olan cilt hastalıklarını tedavi edebiliyor. Egzama ve sivilce gibi klasik cilt sorunlarını da iyileştirici etkilere sahiptir. Şevketi Bostan Otu bu amaçlarla tüketilebilir. Solunum yolu rahatsızlığında Şevketi Bostan Otu tercih ediliyor. Özellikle alternatif tıbbın yaygın olduğu geçmiş dönemlerde solunum zorlanmalarında, Şevketi Bostan Otu tercihler arasında yer alıyor. Halen bu amaç için kullanılabiliyor. 

Hazımsızlık probleminde tüketilir. Şevketi Bostan Otunun bilinen yararlarından birisi de hazımsızlık sorununa karşı etkili olmasıdır. Bitkiyi kullanan kişilerde, sindirim sistemine önemli rahatlamalar sağlayabiliyor.

Üretimi zahmetli olan şevketi bostan kurutulup süzülerek çay olarak tüketildiğinde de sağlığa iyi geldiği düşünülmektedir. Şevketi bostan salatası da haşlanmış otun bol limon ve zeytinyağıyla harmanlanmasıyla hazırlanır ve hem tadı hem içeriğiyle enerji vericidir.

Şevketi Bostan Nerede Yetişir?

Şevketi bostan diğer adı şevket otudur ve bu isimle de yaygın olarak bilinir. Şevketi Bostan Akdeniz ikliminin etkili olduğu ılıman iklime sahip bölgelerde yetişir. Türkiye’de Ege, Marmara, Karadeniz, Akdeniz ve İç Anadolu Bölgelerinde doğa da kendiliğinden çıkan şevketi bostan, yemeklik olarak en çok Ege Bölgesinde değerlendirilir. İzmir ve çevresinde sıkça yetiştirilen ve tüketimi yaygın olan şevketi bostan kalori açısından da çok düşüktür. Sağlık açısından da faydalı olan şevketi bostan otu, Türkiye dışında İtalya ve İspanya’da da yetişir.

Şevketi Bostan Nasıl Temizlenir?

Şevketi bostan temizlenmesi de zor bir bitkidir. Özel bir temizleme yöntemi ile temizlenir. Şevketi bostan temizlenirken dikenli olduğundan mutlaka eldiven takılmalıdır. Temizlik öncesinde ayrıca geniş bir kaba limonlu su hazırlanır. Havuca benzeyen kökler ve yapraklar dikenlerinden ayrılır. Ardından da kökler ve yapraklar birbirinden ayrılır. Bununla da bitkinin temizliği bitmiyor. Şevketi bostan ayıklama kolay değildir diye baştan söylemiştik. Topraklı bir bitki olduğu için bol sudan geçirilmeli ve toprak kalıntısının kalmadığından emin olunmalı. Köklerinin üzerindeki kahverengi tabaka soyarak çıkartılırken, kök dikey olarak kesilerek içindeki sert tabaka da çıkartılır. Bu temizlikler yapıldıktan sonra daha hijyenik olması açısından bitki sirkeli suda bir süre bekletilir ve temizlenen kısımlar doğranarak pişirilmek üzere hazır hale getirilir.